|
|
โครงเรื่องนิทานเวตาล
พระวิกรมาทิตย์ผู้ซึ่งเป็นกษัตริย์มีปัญญาและอนุภาพเมื่อ 2000 กว่าปีมาแล้ว รับปากกับโคคีศานติศิลว่าจะนำตัวเวตาลที่ตันอโศกจากป่าช้าแห่งมาให้ พระวิกรมาทิตย์กันพระโอรสธรรมธวัชได้เดินทางไปนำตัวเวตาล เวตาลเป็นอมนุษย์ชนิดหนึ่ง ในเรื่องกล่าวว่าเป็นศพ แต่เป็นศพที่พูดได้การที่จะนำตัวเวตาลมาได้ ต้องปฏิบัติตามเงื่อนไขอันหนึ่งคือต้องไม่ตรัสอะไรเลย มิฉะนั้นเวตาลจะกลับไปที่เดิม เวตาลได้ยั่วเย้าด้วยการเล่านิทานที่มีปริศนาให้คิด แล้วตั้งคำถามจนพระวิกรมาทิตย์ต้องตอบปัญหาได้ จนถึงนิทานเรื่องที่ 10 พระองค์ได้สติจึงไม่ตรัสตอบ จึงสามารถชนะเวตาลได้
ลักษณะของเวตาล
“ศพนั้นลืมตาโพลง ลูกตาสีเขียวเรืองๆผมสีน้ำตาล หน้าสีน้ำตาล ตัวผอม เห็นเป็นซี่ๆ ห้อยเอาหัวลงมาทำนองค้างคาว แต่เป็นค้าวคาวตัวใหญ่ เมื่อจับถูกจะเย็นชืดเหนี่ยวๆเหมือนงู ปรากฏเหมือนหนึ่งว่าไม่มีชีวิต แต่หางซึ่งเหมือนหางแพะนั้นกระดิกได้”
รูปคล้ายค้างคาว..สูงประมาณ 2 ถึง 3 ฟุต กว้างฟุตครึ่ง หนาตั้งแต่อกถึงหลังครึ่งฟุตถึงหนึ่งฟุต ผมบนหัวยาวแลดก ขนที่ตัวยาวแลยืนเหยียด หัวกลม หน้ารูปไข่ ตากลมแลถลน จมูกยาวเป็นขอเหมือนปากเหยี่ยว ปากอ้า แก้มตอบ คางแลขาตะไกรกว้าง ฟันเป็นซ่อม แขนแลมือสั้น ขาสั้นท้องพลุ้ย เล็บคม ปีกมีแรงมาก
ลักษณะสำคัญของเวตาลคือ เป็นผู้ที่ช่างพูดและมีความสามารถสูงยิ่งในการใช้โวหารเพื่อเสียดสีเยาะหยัน และยั่วยุอารมณ์ผู้ฟัง นิทานของเวตาลเป็นการเล่าเพื่อทดสอบปัญญาและความอดทนอดกลั้นของพระกรมาทิตย์
